Diyare

ETYOLOJİ/NEDENLER:

• Bazı hastalıklar;
  - Peptik ülser
  - Gastrit
  - Crohn hastalığı
  - Kolon kanseri
  - Çölyak hastalığı
  - Sıtma
  - Kolera
  - Dizanteri 
• Malabsorbsiyon (emilim) bozuklukları
• Enfeksiyonlar (yangı, iltihaplanma) 
• Peristaltik bağırsak hareketlerinin artış
• Dumping sendromu 
• Bağırsaklara yapılan cerrahi işlemler
• Bazı ilaçların yan etkileri;
  - Antiasitler
  - Laksatifler
  - Antibiyotikler
  - Analjezikler
  - Tiroid ajanları
• Karaciğer fonksiyon bozuklukları
• Böbrek yetmezliği 
• Aşırı kafein tüketilmesi
• Anksiyete veya stres
   

BELİRTİ BULGULAR:

• Günde 3 veya daha fazla defekasyon (Yetişkinler için)
• Acil bir şekilde defekasyona çıkma 
• Kıvamsız sulu dışkı
• Bağırsak hareketlerinde artış 
• Dışkı hacminde artış

AMAÇ HEDEFLER:

Birey, diyaresinde azalma olduğunu bildirecektir.

HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ:

• Defekasyon sıklığı, şekli, rengi ve kıvamı değerlendirilecek.
• Aldığı-çıkardığı sıvı miktarı izlenecek ve kaydedilecek.
• Hasta dehidratasyon belirtileri yönünden izlenecek.
• Hastanın posalı yiyecekler tüketmesi sağlanacak. (Tahıl ürünleri, muz vs.) 
• Hasta, baharatlı, yağlı gıdalar, alkol, kafein, süt, süt ürünleri ve gazlı içeceklerden kaçınması konusunda uyarılacak. 
• Çok sıcak veya çok soğuk içeceklerin alımı durdurulacak.
•  Hasta aşırı susuzluk, ateş, baş dönmesi, çarpıntı, aşırı kramp ve kanlı dışkı belirtileri yönünden izlenecek.
• Hastanın gün içerisinde bol miktarda sıvı alımı sağlanacak.
• İdrar dansitesi izlenecek normal sınırların altına düştüğünde ek sıvı takviyesi yapılacak.
• Gerekirse IV sıvı ile elektrolit takviyesi yapılacak.
• Hasta az ve sık yemek yemeye teşvik edilecek.
• Taze sebze ve meyvelerin alımı desteklenecek.
• Hasta kişisel hijyenine önem vermesi gerektiği konusunda eğitilecek.
• Hasta ve ailesi hastanın evde hangi gıdaları alması gerektiği, yiyeceklerin nasıl hazırlanması gerektiği konularında eğitilecek. 

Yutma Güçlüğü

ETYOLOJİ/NEDENLER:

• Çiğneme güçlüğü
• Öğürme refleksinde azalma
• Nörolojik hastalıklar (Parkinson, CVO vb.)
• Trakea - özofageal tümörler 
• Tükrük salgısının azalması 
• Anestezi sonrası bilinç düzeyinde azalma
• Aşırı yorgunluk ve halsizlik 
• Dikkat dağınıklığı 
• Radyoterapi ve trakeostomi tüpü

BELİRTİ BULGULAR:

• Besinleri yutamama/yutmada güçlük
• Kişinin sözel ifadeleri
• Kusma veya salya 
• Öksürme ve nefesinin kesilmesi gibi durumlar.
• Konuşmada bozulmalar 
• Ani kilo kayıpları 
• Boğaz bölgesinde şişlikler 
• Çiğneme eksikliği
• Boğaz ağrısı

AMAÇ HEDEFLER:

Bireyin yutma yeteneğinde iyileşme görülecektir.

HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ:

• Yutma bozukluğu olan hastaların yatak başına uyarı işareti konulacak ve çalışanlar bu konuda uyarılacak.
• Beslenme öncesi hastanın uyanıklık ve tepki düzeyinin yeterliliği değerlendirilecek.
• Öksürme ve öğürme refleksinin varlığı beslenmeden önce kontrol edilecek. (Ağzı boşken yutkunup yutkunamadığı değerlendirilecek)
• Aspire etme olasılığına karşı aspiratör cihazı hazır bulundurulacak, uygun pozisyon verilecek.
• Yemekten 20 dakika sonra yatağın kenarında ayakları sarkıtarak dik pozisyon verilecek ve 20 dakikada bir bu pozisyon devam ettirilecek.
• Hastanın tüm dikkati yutma aşamasında ve yutmaya odaklanmış şekilde olması sağlanacak.
• Hastaya yutkunurken nefesini tutması öğretilecek.
• Yutmanın etkinliğinin başarılı olması için ağzın fazla doldurulmaması sağlanacak.
• Yutma işlemi gözlemlenecek ve ağzın boşaldığından tam olarak emin olunacak.

Yorgunluk

ETYOLOJİ/NEDENLER:

Fizyolojik Faktörler:

• Anemi
• Kalp ve akciğer rahatsızlıkları
• Kemoterapi veya radyasyon tedavisi
• Çeşitli hastalıklar ve tedavileri
• Kimyasal madde kullanımı
• Yetersiz beslenme
• Fiziksel zayıflık
• Gebelik
• Düzensiz uyku

Psikolojik Faktörler:

• Kaygı
• Depresyon
• Monoton yaşam tarzı
• Stres

Çevresel Faktörler

• Nem
• Işık
• Gürültü
• Sıcaklık

BELİRTİ BULGULAR:

• Yorgunluğun sözel olarak ifade edilmesi 
• Rutin işlerini yapamama
• Uyku problemleri yaşama
• Konsantrasyonda bozulma
• Dikkatini verememe
• Huzursuzluk, gerginlik

AMAÇ HEDEFLER:

Kişi, dengeleyici aktivitelere katılacaktır.

HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ:

• Yorgunluğun ciddiyeti, sıklığı değerlendirilecek.
• Hastanın yeteri kadar beslenme ve uyku ihtiyacını sağlayıp sağlamadığı değerlendirilecek.
• Özellikle daha iyi dinlenme ve uyku için çevredeki rahatsız edici faktörler ortadan kaldırılacak veya en aza indirilecek. 
• Yeterli miktarda uyuması ve beslenmesi için desteklenecek.
• Hastanın konforu sağlanacak, serin duş alımı için desteklenecek. 
• Hasta ile pratik etkinlikler düzenlenecek.
• Görev bilinci ve sorumluluk konularında hasta ile hasta yakınları eğitilecek.
• Fiziksel aktivite ve egzersizler yapması konusunda birey desteklenecek.

Uyku Örüntüsünde Bozulma

ETYOLOJİ/NEDENLER:

• Anksiyete /Stres
• Ağrı
• Yaşlılık
• Aktivite azlığı
• Gürültü, ışık
• Alışkanlıklarda değişim
• Akut hastalık ve etkileri
• Alçı , Traksiyon
• Monütörizasyon 
• İlaçların yan etkileri
• Tedavi ve izlem için uykunun bölünmesi
• Cerrahi girişimler
• Korku

BELİRTİ BULGULAR:

• Zor uykuya dalma
• Bütün gün kendini yorgun hissetme
• Kişinin duygu durum değişiklikleri yaşaması
• Uyuklama 
• Huzursuzluk

AMAÇ HEDEFLER:

Hasta yeterli ve rahat uyuduğunu ifade edecek.

HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ:

• Uyku saatlerinde ortamda sessizlik sağlanacak.
• Uyku sırasında yapılacak işlemler en aza indirgenecek.
• Gece vakti sıvı alımı kısıtlanarak geceleri idrara çıkma engellenecek.
• Gündüz uykusu kısıtlanacak
• Bireyin korku ve endişelerini ifade etmesine yardımcı olunacak.
• Kafeinli içecek alımı sınırlandırılacak.
• Ağısını kontrol altına almaya yönelik girişimleri planlanacak. (Ağrı kesici ilaçlar vs.)
• Alışkanlıkları doğrultusunda, duruma uygun uyumayı kolaylaştıran ilaç dışı uygulamalarda bulunulacak.( İlık süt, gevşeme teknikleri, müzik dinleme v.b.)

Travma Riski

ETYOLOJİ/NEDENLER:

• Ameliyat sonrası ilk uyanma
• Amputasyon
• Serbrovasküler olay
• Ekstremite kaybı
• Mobiliten bozulması
• Ortostatik hipotansiyon
• Yorgunluk
• Hipoglisemi
• Depresyon
• Elektrolit duzensizligi
• Kullanılan İlaçlar
• Alçı /tespit askıları, yüreteçlere uyum yetersizliği
• Kısa süreli belleğin azalması / kaybı
• Yaş

AMAÇ HEDEFLER:

Kişide travma öyküsü oluşmayacaktır.

HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ: 

• Zarar görme riskine neden olan, arttıran faktörler tanımlanacak.
• Hastaneye yatışta hasta ortama oryante edilecek, (servisin odanın tanıtımı, çağrı zilinin kullanımı v.b.), düşme riski belirlenecek.
• Hasta düşme riski prosedürüne uygun değerlendirilecek.
• Hastanın güvenlik durumuna göre zarar görme riskine neden olacak tehlikeler belirlenecek.
• Zarar görme riskine neden olacak tehlikeler hastaya açıklanacak, tehlikelere yönelik güvenlik önlemleri tanıtılacak ve uygulamaya teşvik edilecek.
• Hastaya ayağına tam uyan ve tabanı kaymayan ayakkabılar giyme konusunda bilgi verilecek.
• Koltuk değneği, baston, yürüteçler ve protezlerin doğru kullanılması öğretilecek.
• Konfüze hasta sık sık gözlenecek ve hasta bireyi göz önünde olabilecek bir yere yerleştirilecek.
• Birey, koridor, merdiven ve banyoda kenarlıklara yakın yürümesi konusunda bilgilendirilecek.
• Ameliyat sonrası ilk uyanma süresinde, bebek, çocuk, yaşlı, bilinçsiz, entübe, konfüzyonlu, ve sedatif ilaç verilmiş hastalarda yatak kenarlıkları kaldırılarak olası düşme vakaları önlenecek.
• Yaşına ve gelişimsel düzeyine göre çocuk veya aileye tehlikeli alanlar anlatılacak.

Sözel İletişimde Bozulma

ETYOLOJİ/NEDENLER:

• Depresyon
• Farklı bir dil konuşma
• Ses kısıklığı
• Sosyal izolasyon
• Ağız bölgesinde cerrahi operasyon
• Kişinin iletişime geçmeyi reddetmesi
• Uygun olmayan ortam
• Kişinin öz saygısında eksiklik

BELİRTİ BULGULAR:

• Kişinin sözel iletişime katılmaması
• Kişinin olaylara sessiz kalmayı tercih etmesi
• Kişinin konuşulan dili anlamadığını belirtmesi
• Kişinin anlatmak istediklerini ifade edememesi
• Kişini iletişime geçmek istemediğini belirtmesi
• Çevrenin fazla gürültülü olması ve seslerin duyulamaması

AMAÇ HEDEFLER:

Kişi, kendisini yeterli düzeyde ifade edecektir.

HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ:

• Hasta ile iletişim kurulacak ve kendisini istediği şekilde ifade edebilmesi için cesaretlendirilecek.
• Hastanın güveni kazanılacak, güvendiği insanlarla iletişim kurması desteklenecek.
• Kendine güven ve öz saygı yetilerini kazanmasına yönelik çalışmalar yapılacak.
• Hasta süreç boyunca izlenecek, sözlü ya da sözssüz iletişim kurmak istediğinde hemen iletişime geçilecek.
• Hasta ile iletişim kurarken yüz yüze konuşulacak, önemsendiği hissettirilecek.
• Hastaya cevap vermesi için süre verilecek, acele ettirilmeyecek.
• Hasta yakınları ile iletişim halinde olunacak
• Alternatif iletişim yöntemleri aktif kullanılacak. (Yazı, şiir ve resim gibi görsel iletişim araçları için imkan sağlanacak)

Sosyal İzolasyon

ETYOLOJİ/NEDENLER:

• Akut, kronik veya terminal hastalıklar
• Bulaşıcı hastalıklar
• Ruhsal hastalıklar (Depresyon)
• İnkontinans
• Beden imajının algılanmasında bozukluk
• Öz saygı eksikliği
• Bireyin başka bir dilde konuşması
• Yaşanılan kayıp olayları veya kişilerarası ilişkilerde eksiklik 

BELİRTİ BULGULAR:

• Sözel iletişimde azalma
• Sosyal aktivitede azalma
• Kişinin paylaşımda bulunamaması
• Destek sistemlerinin az olması
• Yalnızlık
• Mutsuzluk
• Anksiyete
• Stres
• Yardım ihtiyaçlarının karşılanamaması
• Sık sık hastalığa yakalanma
• Kişinin birden çok rol üstlenmek zorunda kalması
• Tükenmişlik hali 
• Yorgunluk hali

AMAÇ HEDEFLER:

Birey, sosyal aktivitelere katılacaktır.

HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ:

• Kişi duygu ve düşüncelerini ifade etmesi için cesaretlendirilecek.
• Kişinin neden izolasyona maruz kaldığı değerlendirilecek.
• Kişinin izolasyonuna neden olan durumlarla ilgili girişimler uygulanacak. (Dil eğitimi vb.)
• Kişinin toplumla kaynaşabileceği sosyal aktiviteler planlanacak.
• Kişi sözel iletişim kurması için cesaretlendirilecek.
• Anksiyete ve stres durumu minimum düzeyde tutulmaya çalışılacak.
• Kişiye fazla rol yükleneceği için tükenmişlik ve yorgunluk hali yaşayabilir. Roller kişiye özel planlanlanacak.

Sıvı Volüm Fazlalığı

ETYOLOJİ/NEDENLER:

• Kronik veya akut böbrek yetmezliği 
• Hipertansiyon
• Aşırı miktarda sıvı alımı
• Kortikosteroid kullanımı
• Venöz kan akışı bozukluğu (varis vb.)
• Preklemsi
• Narkotikler
• Anestezi
• Kardiyak outputun azalması
• Stresörler
• Malnutrisyon

BELİRTİ BULGULAR:

• Ödem
• Solunum güçlüğü veya yüzeysel olarak gerçekleşmesi
• Aldığı – çıkardığı sıvı takibinde alınan sıvının çıkardığı sıvıya göre fazla olması
• Gergin ve parlayan deri görünümü
• Vücut ağırlığında artış 
• Böbreklerde ağrı
• Mesanede şişkinlik 
• Karın ağrısı ve şişlikleri

AMAÇ HEDEFLER:

Bireyin ödeminde azalma görülecektir.

HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ:

• Protein ağırlıklı beslenme sağlanacak.
• Hastaya oluşan sıvı volüm fazlalığının neden kaynaklandığı hakkında bilgi verilecek.
• Günlük olarak ağırlık takibi yapılacak.
• Cildi ödem yönünden değerlendirilecek.
• Düzenli olarak yaşam bulguları takip edilerek kayıt altına alınacak.
• Aldığı çıkardığı sıvı takibi sağlanacak.
• Olabildiği kadar tuzsuz yemesi sağlanacak.
• Sodyum içeren yiyeceklerde uzak durması gerektiği bilgisi aktarılacak.
• Solunum yönünden takibi sağlanacak.
• Hastanın dreni varsa drenajın düzenli olarak kontrolü sağlanacak.
• Venöz dolaşımında sıkıntı varsa eğer özellikle bacaklarda oluşan varisleri için varis çorabı giydirilecek.
• Ödemli bölgelerin darbelerden korunması sağlanacak.
• Tansiyonunun kontrol altında tutulması sağlanacak.
• Kortikosteroid kullanımı devam ediliyorsa doktora bildirilerek tedavinin kesilmesi sağlanacak.
• Sıvı alımına kısıtlama getirilecek.

Sıvı Volüm Eksikliği (Hipovolemi)

ETYOLOJİ/NEDENLER:

• Yutma güçlüğü
• Yetersiz sıvı alımı
• Aşırı su kaybı 
• Diyare
• Aşırı kusma
• Yüksek ateş
• Yanıklar
• Travma (kan kaybı)
• Diüretik ilaç kullanımın artması
• İdrar miktarında artış
• Diyabet

BELİRTİ BULGULAR:

• Aldığı - çıkardığı takibinde; balansın -500 den fazla olması
• Güçsüzlük
• Bulantı
• Halsizlik
• Susuzluk hissi
• Taşikardi (Kalp hızında artış)
• Filiform nabız (ipliksi - zor hissedilen nabız)
• Deride solukluk ve soğukluk
• Hipotansiyon (düşük tansiyon - 90/60'ın altı)
• Saatlik idrar çıkışının 40 ml den az olması
• İdrar konsantrasyonunda artma
• İdrar renginde koyulaşma
• Deri turgorunun azalması
• Dilde kuruluk
• Konuşma bozukluğu
• Gözlerde parlaklığın azalması ve çökme
• Apati (çevreye ve kişilere anormal derecede ilgisizlik, kayıtsızlık)
• Bilinç kaybı - Bilinç bulanıklılığı
• Koma

AMAÇ HEDEFLER:

Bireyde, dehidratasyon belirtileri azalacak ve idrar dansitesi normal sınırlarda olacaktır.

HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ:

• Hastanın hoşlandığı ya da hoşlanmadığı besinler değerlendirilecek, hoşlandığı sıvıların diyete uygun şekilde tüketmesi sağlanacak.
• Yeterli hidrasyonu sürdürmenin gereği, nedenleri ve amaçlanan miktarda sıvı almayı sağlayan yöntemler hasta ve hasta ailesine anlatılacak.
• Dehidratasyon bulgular açısından hasta sık sık gözlenecek.
  (Hastanın bilinç durumu değerlendirilecek vs.)
• Aldığı sıvı ve çıkardığı idrar miktarı yazılı olarak kaydedilecek.
• İdrar dansitesi izlenecek.
• Laboratuvar bulguları izlenecek. (BUN, idrar, Htc.)
• Kahve, çay, greyfurt suyu gibi diüretik etkiye sahip sıvıların alımı kısıtlanacak gerekirse durdurulacak.
• Kusma, diyare, ateş, tüp ve drenlerle ilgili ek sıvı kayıpları dikkate alınacak. Gerekirse ek sıvı takviyesi yapılacak.

Sağlığı Sürdürmede Etkisizlik

ETYOLOJİ/NEDENLER:

• Bireyin yeterli bilgiye sahip olmaması
• Sağlık eğitiminin yetersiz olması
• Moral bozukluğu(Psikilojik sıkıntı)
• Kötü ve uygunsuz beslenme
• Aktivitesiz bir yaşam sürdürme
• Sağlıksız ortamlara bağlı
• Madde bağımlılığı

BELİRTİ BULGULAR:

• Bireyin durumu sözlü olarak ifade etmesi
• Sağlığı olumsuz etkileyen davranışlar sergileme
• Mutsuz bir tavır sergileme
• Stresli ve gergin tavırlar
• İhtiyacından fazla yemek yeme ya da yemek yemede azalma
• Madde bağımlılığı
• Hijyen eksikliği 
• Genel olarak sistemlerde rahatsızlıklar (obesite vb)

AMAÇ HEDEFLER:

Birey, sağlıklığı etkili sürdürme davranışlarına katılma niyetini bildirecektir.

HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ:

• Bireyin genel durumu gözden geçirildikten sonra yapılması gereken uygulamalar ve girişimler belirlenecek.
• Bireyin ailesi ve yakınları ile iletişime geçilerek kişisel, ruhsal ve psikolojik durumu hakkında detaylı bilgi alınacak.
• Bireyin anamnezi alındıktan sonra ayrıntılı sorularla yönelimi öğrenilecek.
• Bireyin alkol ve madde kullanımı varsa bağımlılığı ile ilgili tedavi planı yapılacak ve bu plana uyulacak.
• Bireyin kendisini güvende hissetmesi için gerekli önemler alınacak ve tedavi süresince huzurlu bir ortam sağlanacak.
• Bireyin kişisel hijyenine dikkat edilecek (tırnak, saç, sakal)
• Günlük olarak vücut temizliği ve duş alınması sağlanacak.
• Bireyin aktivite eksikliği için araştırma yapılacak ve yapabileceği aktiviteler liste yapıldıktan sonra kendisine sunulacak.
• Bireyin tüm eksikleri ve gereksinimleri karşılanması sağlanacak. Birey eğer maddi durumundan dolayı bu eksiklerini kendisi karşılayamıyorsa çeşitli yardım kuruluşları ile iletişime geçilerek hasta profili bildirilecek.
• Bireyin sağlığı için en önemli detaylardan birisi olan beslenme için hastaya özel olarak diyet programı hazırlanacak.

Öz Bakım Eksikliği

ETYOLOJİ/NEDENLER:

• Aktivite intoleransı
• Kognitif bozukluk
• Motivasyon eksikliği
• Depresyon
• Çevresel faktörler
• Yorgunluk, zayıflık
• Kas-iskelet sistemi bozuklukları
• Nöromüsküler hastalıklar
• Algılama bozukluğu
• Ağrı, rahatsızlık
• Endişe

BELİRTİ BULGULAR:

• Düzensiz ve kötü görünüm
• Giyinememe ve kıyafetleri çıkaramama
• Banyo yapamama
• Suyun sıcaklığını kontrol edememe
• Telefon etme ve yazı yazma gibi durumları yerine getirememe
• Yemek yiyememe
• Yataktan kalkamama
• Kişisel hijyeni yerine getirememe
• Tuvaleti kullanamama

AMAÇ HEDEFLER:

Birey, öz bakım aktivitelerine katılacaktır.

HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ:

• Hastayla kısa vadeli hedefler belirlenecek. (Gerçekçi hedefler)
• Yapılacak tüm faaliyetler için olumlu destek verilecek.
• Hasta, bir aktiviteyi etkili bir şekilde yerine getirene kadar gözlemde tutulacak. Hastanın bir işi yapma becerisini koruduğu ve kendisini iyi hissettiğinden emin olunacak.
• Hasta için düzenli rutinler uygulanacak ve hastanın görevlerini tamamlaması için yeterli zaman verilecek.
• Hastanın mümkün olan en kısa sürede kendisini beslemesine izin verilecek. 
• Hastanın giyinmesi sırasında mahremiyet sağlanacak. 
• Hastanın doğru kıyafetleri seçmesi sağlanacak.
• Yardıma ihtiyacı olan hastalara yürüyüş sırasında yardımcı olunacak. 
• Hastanın telefon kullanma, yazma, tuvalete gitme, banyo yapma gibi ihtiyaçları olduğunda gerekli destek ve ekipman sağlanacak.
• Hasta ve ailesi bu konularda eğitilecek. Hastanın aktiviteleri yaptığı sırada yorulması halinde yakınlarının nasıl müdahale etmesi gerektiği öğretilecek.

Oral Müköz Membranda Bozulma

ETYOLOJİ/NEDENLER:

• Periodental hastalıklar
• Diyabete  
• Oral alımın bir gün boyunca olmaması 
• Enfeksiyon
• İmmunosupresif ve steroid ilaçların uzun süreli kullanımı
• Malnütrisyon 
• Dehidratasyon 
• Boyun ve başa radyasyon uygulaması 
• Oral hijyen eksikliği
• Tükrük salgısında azalma
• Oral hijyen konusunda bilgisizliği
• Entübasyon sonucunda irritasyon
• Asitli yiyecek, alkol ve tütün kullanımına ilişkin irritasyonun olması
• Uygun olmayan protez kullanımı 
• Solunumun ağızdan yapılması

BELİRTİ BULGULAR:

• Oral kavitede (ağız boşluğu) ödem varlığı
• Dilde tabaka 
• Ağız kuruluğu
• Ağızda kanamanın olması
• Tat değişimlerinin yaşanması
• Pürülan (irin veya cerahat) akıntının varlığı
• Lokal ağrı

AMAÇ HEDEFLER:

Birey, oral kavitede bütünlük gösterecektir.

HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ:

• Her iki saatte bir serinletici sıvı tüketmesi hastaya önerilecek.
• Dudaklar uygun aralıklarda nemlendiriciler yardımıyla nemlendirilecek.
• Kişiye;
  - Aşırı sıcak ve aşırı soğuk besinlerden
  - baharatlı besinlerden
  - kabuklu ve sert besinlerden kaçınması gerektiği anlatılacak.
   
• Asitli gıdalar tüketmemesi tavsiye edilecek.
• Oral hijyen değerlendirilecek ve nasıl yapılması gerektiği konusunda hastaya bilgi verilecek.
• Periyodik diş muayenelerinin ve günlük ağız temizliğinin önemi kişiye anlatılacak. (Diş fırçalamanın gerekliliği anlatılır ve diş fırçalama konusunda hasta desteklenir. Oral mukozada bozulma olduğu için yumuşak diş fırçaları tercih edilir.)
• Aspirasyon riski olan ya da bilinci yerinde olmayan hastalarda düzenli aralıklarla ağız bakımı verilecek.
• Ağrıyı gidermek için hekimin order ettiği solüsyonlar kullanılacak.

Konstipasyon

ETYOLOJİ/NEDENLER:

• Az sıvı tüketimi
• Az lifli yiyeceklerin tüketimi
• Faaliyet eksikliği
• Düzensiz bağırsak sendromu
• Fiziksel bir aktivetenin olmadığı yaşam tarzı
• Bazı ilaçların fazla kullanımı
• Aşırı stres, depresyon
• Dışkılama ile ağrı korkusu
• Nörolojik hastalıklar
• Hamilelik dönemi

BELİRTİ BULGULAR:

• Dışkılamada azalma
• Dışkıyı yaparken zorlanma, dışkının kuru ve sert olması
• Karın şişkinliği
• Karın ağrıları
• Kusma
• İştahsızlık
• Dışkılama sırasında ağrı

AMAÇ HEDEFLER:

Kişi, en az 2-3 günde bir bağırsak hareketleri olduğunu bildirecektir.

HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ:

• Hastanın günlük dışkılama süreci izlenecek. Dışkı durumu takip edilecek.
• Hastanın günlük 2 – 3 lt sıvı almasına özen gösterilecek. 
• Hastanın lifli gıdalar alması sağlanacak. (Taze meyve, sebze, tahıllar)
• Hastanın fiziksel aktiviteler ve egzersiz yapması sağlanacak. (Özellikle karın egzersizlere karın kaslarını güçlendirir)
• Mevcut ilaçları kontrol edilecek ve yan etkileri hakkında hasta bilgilendirilecek. 
• Hasta tuvalete gireceği zaman ayaklarının altına küçük bir ayaklık yerleştirilecek. (Ayaklık yerleştirmek karın içi basıncını arttırır ve özellikle zayıf abdominal kaslara yaşlıların dışkılamasını kolaylaştırır.)
• Soda, kahve ve çay gibi sıvıları tüketimi konusunda uyarılacak. (Alkol de vücutta sıvı kaybına neden olur, hastanın çok fazla alkol tüketiminden kaçınması önerilir.)
• Et, yumurta, peynir ve işlenmiş gıdalar tüketiminin sonlandırılması önerilecek.
• Düzenli yemek yeme, öğün atlamama, yavaş yeme, günlük düzenli banyo yapma ve düzenli uyuma gibi alışkanlıklar önerilecek.

Kronik Konfüzyon

ETYOLOJİ/NEDENLER:

• Siroz
• AIDS
• KOAH
• Kanser
• Serabral ilerlemiş dejenerasyon
• Beyin tümörleri
• Pick hastalığı (Aşırı protein birikiminden ötürü beyin hücrelerinin yavaş yavaş büzülmesine neden olan nispeten nadir bir demans türüdür.)
• Nörolojik hastalıklar gibi durumlar ve serebral metabolizmanın bütünlüğünün bozulması

BELİRTİ BULGULAR:

• Zaman duygusunda kayıp ve bellek kaybının yaşanması.
• Kişinin bir konuda seçim yapamaması, karar verememesi.
• Bilişsel kayıpların yaşanması.
• Nezakette olumsuz değişim ve dürtü kontrolünün azalması.
• Enerji kaybı ve anti-sosyal davranışın gözlemlenmesi.
• Saldırgan ve endişeli davranış sergileme durumu ve dil yeteneğinde kayıp.
• Algılamada azalma olması.

AMAÇ HEDEFLER:

Kişi, oryantasyonunu sürdürecektir.

HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ:

• Hastanın davranış özellikleri gözlemlenecek.
• Hastanın anlayacağı şekilde iletişim kurulacak.
• Hastayla küçümser ve lütfedermiş gibi bir ses tonuyla konuşulmayacak.
• Hastayla konuşurken basit ifadeler ve cümleler kullanılacak.
• Konuşmalarda olumlu ifadelerin kullanılmasına dikkat edilecek.
• Birey söyleneni anlamadığını ifade ediyorsa aynı kelimeler kullanılarak cümle tekrarlanacak.
• Herhangi bir güvenlik durumu söz konusu olmadığı sürece bireyle tartışmaya girilmeyecek.
• Hastanın ifade etmek istediği ve ifade etmeye çalıştığı duygulara duyarlı olunur ve dinlenecek.
• Hastaya genel sorular sormaktan kaçınılacak.
• Hastaya yanıtlamayacağı bilinen soruların sorulmasından kaçınılacak.
• Hastanın davranışları tedaviyi engelleyiciyse tedavi gözden geçirilecek.
• Hasta rahat olabileceği güvenli çevre sağlanacak.
• Hastanın konfüzyonlu dönemlerinde gözlemeye yardımcı olabilecek kişilerle aynı odaya alınacak.
• Hasta öz bakımını gerçekleştiremiyorsa, bakımlarla hastanın öz bakımı desteklenecek.
• Hastanın yorgunluğunun ve anksiyete düzeyinin artması belirtileri dikkatle takip edilecek.

Kan Glikozunda Değişkenlik

ETYOLOJİ/NEDENLER:

• Uygun olmayan diyet
• Diyabet tedavisini etkisiz yönetmek
• Kişinin tanısını kabullenmemesi
• Kan glukoz takibinin yeterli yapılmaması
• Bireyin gelişimsel durumu
• Anevrizma
• Bilgi eksikliği
• Fiziksel aktive yetersizliği
• Kan şekerini dengeleyen ilaçların etkisiz kullanımı
• Gebelik
• Bireyin kilo vermesi veya alması
• Büyümenin aktif olduğu dönemler
• Stres artışı

BELİRTİ BULGULAR:

a) Hipoglisemi belirtileri

• Huzursuzluk
• Açlık hissi
• Çarpıntı
• Terleme
• Titreme
• Solgun cilt
• Dudaklarda karıncalanma hissi oluşması
• Baş ağrısı
• Taşikardi
• Konuşmada bozulma
• Bulanık görme
• Sinirlilik
• Konvülsiyon
• Bilinç kaybı

b) Hiperglisemi belirtileri

• Sebepsiz kilo kaybı yaşanması
• Oral mukoz membranda kuruluk hissi olması
• Cinsel fonksiyonlarda bozulmalar
• Ayaklarda yanma hissi oluşması
• Poliüri (çok sık idrar yapma)
• Polifaji (çok sık yemek yeme)
• Polidipsi (çok su tüketme)
• Bulanık görme
• Yorgunluk hissi olması
• Uykuya meyilli olması
• Yaraların uzun sürede iyileşmesi
• Ciltte kuruluk hissi
• Ciltte kaşıntı
• Sık enfeksiyon öyküsü olması

AMAÇ HEDEFLER:

Kan şekeri düzeyi normal değerde seyredecektir.

HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ:

• Hastanın açlık ve tokluk kan şekeri takipleri yapılacak.
• Hasta hipoglisemi ve hiperglisemi belirtileri yönünden takip edilecek.
• Hastadan erken belirti tespiti için her gün vücudunu ve yaralarını takip etmesi istenecek.
• Hastanın deri ve doku bütünlüğü korunacak.
• Hastaya uygun diyet programları oluşturulacak ve uyması teşvik edilecek.
• Hastanın yemek saatlerine göre ilaç saatleri düzenlenecek.
• İlaçların tam saatinde uygulanmasına dikkat edilecek.
• Hastaya uygun fiziksel aktivite programları oluşturulacak.
• Hastaya insülin kullanımı hakkında bilgi verilecek. (insülin bölgeleri ve uygulama saatleri vb.)

Kanama Riski

ETYOLOJİ/NEDENLER:

• Cerrahi girişim
• Karaciğer bozuklukları (hepatit) 
• Düşmeler ve travmalar 
• Yaygın damar içi koagulasyon
• Kan pıhtılaşma bozuklukları
• Cerrahi işlemlerde pıhtılaşma sorunları yaşanması
• Gebelikle ilgili travmalar 
• Gebelikte komplikasyonları sonucu (molar gebelik, plasenta previa vb.)

AMAÇ HEDEFLER:

Kişide, kanama belirtileri gözlenmeyecek.

HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ:

• Risk altındaki hasta, doku travmasını veya normal pıhtılaşma mekanizmalarının bozulmasını önlemek adına alınması gereken tedbirler konusunda eğitilecek.
• Kan basıncı kontrol altına alınır, intrakranial basınç artışı önlenecek.
• Hastanın, yumuşak kıllı bir diş fırçası kullanması öğretilecek. Kürdan veya diş ipi kullanmaktan kaçınması gerektiği söylenecek. (Bu sayede diş eti kanama riski azaltılmış olur)
• Şiddetli burun sümkürme, öksürme veya hapşırma gibi zorlayıcı şeylerden kaçınılması öğretilecek.
• Makas ve bıçak gibi keskin araçlar kullanımı yerine traş makinesi önerilecek.
• Hastada oluşabilecek yaralanmalara karşı önlem alınacak.
• Laboratuvar ortamında çıkan sonuçlar anormal olduğunda, kan ürünleri öngörülen şekilde uygulanacak.
• Hasta ve aile bireyleri, hemen bir sağlık kuruluşuna bildirilmesi gereken kanama belirtileri hakkında eğitilecek. 
• Kadın hastaların, adet kanamasında bir artış olduğunda uzmana bilgi vermesi söylenecek.
• Hasta ve ailesi yanlış tıbbi veya bitkisel ilaç kullanımına karşı eğitilecek.
• Hastaya psikolojik ve duygusal açıdan destek sağlanacak.